Mô hình vai đầu vai- Head and shoulders top
Mô hình vai đầu vai là một hình mẫu kỹ thuật hết sức phổ biến đối với những nhà đầu tư vì nó là một hình mẫu kỹ thuật đáng tin cậy trong phân tích kỹ thuật, đồng thời nó cũng thường được nhận ra một cách dễ dàng. Nhà đầu tư chuyên nghiệp thông qua những biến cố và đặc trưng cua nó để nhận ra mẫu hình kĩ thuật này. Đỉnh đầu vai là loại hình mẫu kỹ thuật đảo ngược xu thế của thị trường. Nó là dấu hiệu quan trọng đánh dấu sự đảo chiều của xu thế biến động giá chứng khoán từ xu thế tăng giá chuyển thành xu thế giảm giá.
Hình mẫu vai đầu vai được mô phỏng theo hình dáng con người. Đỉnh 1 ” vai trái ” xuấn hiện khi giá chứng khoán tăng đạt tới đỉnh của nó và sau đó giảm xuống. Đỉnh 2 ” cái đầu” xảy ra khi giá chứng khoán tăng lên đến một đỉnh cao mới cao hơn đỉnh của vai trái rồi sau đó lại giảm xuống. Đỉnh 3 ” vai phải ” xuất hiện khi giá chứng khoán tăng một lần nữa nhưng không cao bằng đỉnh hai, rồi lại giảm xuống sau khi đã đạt được đỉnh của nó.\
Trong mô hình phân tích cổ điển thì hai đỉnh của hai vai phải cân bằng với nhau nhưng điều quan trọng nhất quyết định của mô hình này đó chính là đường nối hai đáy của hai vai gọi là đường vòng cổ” neckline”. Mô hình sẽ hoàn thành khi đường vòng cổ bị xuyên thủng và giá giảm xuống dưới đường vòng cổ. Đa phần đường viền cổ có độ dốc chứ không nằm ngang. Đường viền cổ nghiêng xuống là tín hiệu suy yếu của thị trường và thường đi cùng bởi một vai bên phải yếu.
Khi giá bị phá vỡ thì đường viền cổ tạo thành kháng cự chắc chắn phía trên cho mọi đợt hồi phục.
Ngược lại mô hình vai đầu vai nghịch, trong thực tế mô hình này rất dễ xảy ra. Điểm khác biệt với mô hình thuận là khối lượng giao dịch. Khối lượng giao dịch đóng vai trò quan trọng trong việc nhận diện và hoàn chỉnh vai đầu vai. Khi chạm đáy ở mô hình nghịch, cần khối lượng gia tăng đáng kể chứng tỏ áp lực mua lớn nhằm khởi động một thị trường giá lên mới. Tại điểm bứt phá ở đường viền cổ, khối lượng đột phá cũng cần phải có để chứng tỏ xu hướng lên mới thực sự diễn ra.